Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi."
Przedmiotem ochrony może być całość przyrody na terenie rezerwatulub szczególne jej składniki:
fauna
flora
twory przyrody nieożywionej
Tylko w rezerwatach ścisłych całkowicie wykluczenia się integrację człowieka w środowisko przyrodnicze. W rezerwatach częściowych dopuszcza się działalność człowieka, jednak działalność gospodarcza musi być jednak zaplanowana tak, aby nie zagrażała podstawowemu zadaniu rezerwatu.
W Polsce jest 1407 rezerwatów (stan na dzień 31 grudnia 2008 r.).